از «برهان قاطع»
داو – بر وزن گاو، به معنی نوبت بازی شطرنج و نرد و غیره باشد و زیاده كردن خصل قمار نیز هست (= خصل: گرو و آنچه بر سر داو نهند) و آن از هفده زیاده نمی‌باشد، چه ازدیاد آن بجز طاق نیست، و مراتب اعداد منحصر است تا به نه، پس داو اول یكی است و دویم و سیم پنج و همچنین هفت و نه و یازده تا هفده كه مرتبه نهم اعداد است میرود تا تمام میشود.
---------------------------------------------------------------
داو یکی از ارکان بازی نرد است که اکنون در میان ایرانیان چندان شناخته شده نیست. پیشکسوتان این بازی یقینا به یاد دارند که دو و دوبرگردان در بالا بردن شرط در بازی نرد نقش دارد، اما بازیگران نرد کمتر می دانند که داو درگذشته چگونه بازی می شده، اکنون چگونه است و انیرانیان چگونه داو می زنند.
داو را بر چند گونه تقسیم می کنیم:
داو قدیم
افزودن بر امتیاز هر بازی به تصاعد حسابی اعداد یک تا شش افزوده می شود و از آن بالاتر نمی رود. بنابراین شرط بازی به این شکل در می آید:
داوخراسانی
افزودن شرط بازی به تناسب ضریب اعداد اول از 1 تا 17 و از هفده بالاتر نمی رود. بنابراین شرط بازی به این شکل در می آید:
داو - برد ، مارس ، ماره
-----------------------------
یک 1 2 3
دو 2 4 6
سه 3 6 9
پنج 5 10 15
هفت 7 14 21 (بازی به داوخصل)
یازده 11 22 33 (بازی به داوفره)
سیزده 13 26 39 (بازی به داونحس)
هفده 17 34 51 (بازی به دستخون)
داو جدید
داو فرنگی ریشه در داو ایرانی دارد
داو را بر چند گونه تقسیم می کنیم:
داو قدیم
افزودن بر امتیاز هر بازی به تصاعد حسابی اعداد یک تا شش افزوده می شود و از آن بالاتر نمی رود. بنابراین شرط بازی به این شکل در می آید:
داو - برد ، مارس ، ماره
-----------------------------
صفر 1 2 3
یک 2 3 4
دو 3 4 5
سه 4 5 6
چهار 5 6 7
پنج 6 7 8
شش 7 8 9
هفت 8 9 10 (بازی به داو تمام، تمامی نذب)
اورنگ كو، گلچهر كو، نقش وفا و مهر كو / حالی من اندر عاشقی، داو تمامی میزنم (حافظ)
همه در ششدر عجزند و ترا داو به هفت / ضربه بستان و بزن، زان که تمامی مذب است (انوری)
داوخراسانی
افزودن شرط بازی به تناسب ضریب اعداد اول از 1 تا 17 و از هفده بالاتر نمی رود. بنابراین شرط بازی به این شکل در می آید:
داو - برد ، مارس ، ماره
-----------------------------
یک 1 2 3
دو 2 4 6
سه 3 6 9
پنج 5 10 15
هفت 7 14 21 (بازی به داوخصل)
یازده 11 22 33 (بازی به داوفره)
سیزده 13 26 39 (بازی به داونحس)
هفده 17 34 51 (بازی به دستخون)
دست خون است و هفده خصل حریف / وه که در ششدر خطر ماییم (ابن یمین)
افزودن امتیاز هر بازی به تصاعد حسابی اعداد یک تا شش و از آن بالاتر نیز می رود. بنابراین شرط بازی به این شکل در می آید:
داو - برد ، مارس ، ماره
-----------------------------
صفر 1 2 3
یک 2 4 6
دو 3 6 9
سه 4 8 12
چهار 5 10 15
پنج 6 12 18
شش 7 14 21 (بازی به داو تمام)
داو فرنگیافزودن شرط بازی به تصاعد هندسی توانهای 1 تا 6 عدد 2، در بعضی بازی ها توانهای بیش از شش نیز استفاده می شوند. بنابراین شرط بازی به این شکل در می آید:
داو - برد ، مارس ، ماره
-----------------------------
صفر 1 2 3
دو 2 4 6
چهار 4 8 12
هشت 8 16 24
شانزده 16 32 48
سی و دو 32 64 96
شصت و چهار 64 128 192
داو فرنگی ریشه در داو ایرانی دارد
چنین ادعا شده که دیمیتری پاوولویچ روس ( 1981- 1942 ) از خانواده سلطنتی روسیه که فرزند تزار هشتم بود ابداع کننده دبل است. ظاهرا این قدیمیترین سند ارائه شده در مورد ابداع کننده داو است. همچنین در دیگر مقالات موجود از پرنس الکس ابولنسکی به عنوان پدر تخته نرد مدرن و مبدع داو فرنگی یاد شده است. آنچه که روشن است اینکه استفاده از داو در ایران و محدوده فرهنگی آن از قرن دوازدهم میلادی رایج بوده و می توان حدس زد که پیش از آن نیز استفاده می شده است.
استفاده از داو در بازی نرد اختراع هر کس که باشد، یکی از مهمترین عواملی است که بازی را از شکل تصادفی دور کرده و جایگاه آنرا به عنوان یک بازی فکری تثبیت می نماید.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر